Karaluch domowy, inaczej karaczany wschodnie (blatta orientalis), ich obecność w naszym otoczeniu budzi strach i obrzydzenie, a pojawienie się tych niechcianych lokatorów sprawia, że chcemy jak najszybciej pozbyć się ich z naszego mieszkania. Jednak zwalczanie karaluchów nie zawsze jest takie proste, szczególnie gdy zadomowiły się i rozmnożyły już na dobre. Karaluchy lubią także powracać, więc jak skutecznie się ich pozbyć i co robić, aby nie wróciły?

Jak wygląda karaluch?

Jak rozpoznać karaluchy i nie pomylić ich z innymi owadami? Często karaluchami nazywa się także prusaki, dlatego że są do siebie dość podobne i wywodzą się z jednego rzędu taksonomicznego, jednak jest to błędne nazewnictwo, gdyż są to dwa odrębne gatunki insektów.

Karaluchy są większe niż prusaki, mocniej zbudowane. Dorosłe osobniki osiągają nawet od 18-29 mm długości, posiadają długie czułki i stosunkowo długie odnóża z kolcami, które ułatwiają im wspinaczkę. Owady nielotne, jednak posiadające skrzydła, u samic zredukowane do formy łusek niewielkich rozmiarów, u samców występują 2 pary skrzydeł sięgające do 3/4 długości odwłoka. Pancerz błyszczący koloru od rudego (rzadko) do czarnego, dorosłe postacie najczęściej koloru brunatno-czarnego. Posiadają ciemniejsze ubarwienie niż prusaki.

Charakterystyka karaluchów

Karaluch to gatunek synantropijny, co oznacza, że żyje blisko środowiska ludzkiego i dobrze się w nim czuje. Zamieszkuje różne części świata, w strefie umiarkowanej półkuli północnej od Morza Kaspijskiego po Morze Czarne (Krym) zamieszkuje naturalnie ściółkę i szczątki roślinne. W innych częściach świata spotykany w podziemiach, piwnicach, garażach, magazynach, wysypiskach śmieci i ludzkich siedzibach. Są wszystkożerne, żywią się resztkami jedzenia, a nawet są w stanie pożywić się klejem introligatorskim, niszcząc tym samym domowy zbiór książek.

Owady te lubią ciepło, jaja karaluchów nie rozwijają się w niskich temperaturach, poniżej 0 stopni Celsjusza zamierają, a samice nie wytwarzają jaj poniżej 15 stopni.

Samica składa jaja w kokonie (ootece) od 6 do 8 razy w ciągu swojego życia w odstępach 1-2 tygodni, początkowo nosi kokon kilka dni przy sobie, aby złożyć go w ustronnym, osłoniętym miejscu. Ooteka jest koloru czarno – brązowego, mierzy 10-12 mm. W kokonie znajduje się od 12 do 18 jaj. W domowej temperaturze (czyli około 21-22 stopnie) larwy karalucha wylęgają się po około 80 dniach, linieją od 7 do 10 razy, samce dojrzewają po około 515 dniach, a samice po 542 dniach, czas ten skraca się wraz ze wzrostem temperatury. Dorosłe samice żyją około 190 dni, a samce około 180.

Zagrożenia, jakie niesie ze sobą obecność karaluchów w domu

Karaluchy mogą nosić na swoim ciele nawet około 80 różnych drobnoustrojów, przez co są w stanie zanieczyszczać powierzchnie użytkowe w kuchni oraz jedzenie np. wirusami takimi jak: rotawirusy, norowirusy czy wirus grypy. Ponadto zdarza się, że są nosicielami bakterii dżumy, gruźlicy, a nawet cholery. Mają na sobie również pierwotniaki, m.in. wywołujące toksoplazmozę (toxoplasma gondii), czy zarodniki grzybów i pleśni. Zarażenie toksoplazmozą jest szczególnie niebezpieczne podczas ciąży, ponieważ niesie ze sobą ryzyko poronienia lub ciężkich wad płodu, w zależności od wieku ciąży, w której nastąpiło zakażenie. Oprócz choroby, jaką mogą wywołać, owady te mogą mieć wpływ na zaostrzenie astmy, przez alergeny wziewne, i innych chorób o podłożu alergicznym, w tym alergie pokarmowe czy skórne kontaktowe.

Zwalczanie karaluchów- domowe sposoby na karaluchy

Jeżeli populacja karaluchów jest niewielka, o czym świadczy pojawianie się ich tylko w nocy, można spróbować zastosować domowe sposoby do walki z karaluchami. Poniżej kilka z nich.

• Pokruszone liście laurowe – rozsyp tam, gdzie nie chcesz, aby dostały się karaluchy,
• mieszanka cukru z proszkiem do pieczenia,
• kwas borowy wymieszany z cukrem – jest dostępny w aptekach, działa owadobójczo, ale jest także niebezpieczny dla człowieka i zwierząt domowych,
• maść siarkowa – posmaruj nią resztki owoców lub chleba, szkodniki zjadając je otrują się siarką,
• trutki, płyny i żele owadobójcze dostępne w sklepach – zastosuj we wszystkich szczelinach i zakamarkach (np. w pobliżu zmywarki, przy listwach podłogowych, w miejscu łączenia ściany i blatu kuchennego, w okolicach kosza na śmieci),
• lepy na owady – rozstaw tam, gdzie widziane były karaluchy ,
• do małej miseczki nalej piwa, jego zapach zwabi owady, a odurzone alkoholem insekty nie będą w stanie wyjść z pułapki.

Dezynsekcja, czyli zwalczanie karaluchów profesjonalnymi metodami

Jeżeli domowe sposoby zawiodły i nie daliśmy rady pozbyć się karaluchów lub ich populacja jest zbyt liczna, by walczyć z nimi domowymi sposobami, warto zgłosić się po profesjonalną dezynsekcję. Firma dezynsekcyjna oferuje szereg możliwych zabiegów, które szybko i skutecznie zwalczą karaczany.

Często stosowaną metodą w mieszkaniu jest metoda żelowa. Polega na aplikacji środka owadobójczego w formie żelu, który zjadają karaczany, żel ten zawiera substancje organiczne oraz feromony, które przyciągają karaluchy. Metoda ta jest bezpieczna i wysoce skuteczna, cechuje się skutecznością na poziomie ponad 99%. Nie potrzeba zabezpieczać przedmiotów domowych codziennego użytku, wietrzyć czy opuszczać mieszkania.

Kolejną skuteczną metodą jest zamgławianie ULV. Polega ona na rozproszeniu trującego środka używając przy tym urządzenia – zamgławiacza, który rozbija preparat na małe cząsteczki, dzięki czemu trudne dostępne miejsca są również pokryte trucizną. Preparaty takie pozostawiają w otoczeniu mikrogranulki, które przyczepiają się do owada. Karaluch pokryty środkiem przekazuje truciznę pozostałym osobnikom, po czym następuje ich zgon. W tym wypadku należy pochować jedzenie czy przedmioty przechowywane na blatach. Metoda ta jednak częściej znajduje zastosowanie w pomieszczeniach niezamieszkałych, np. garaże, magazyny, piwnice.

Jak zabezpieczyć mieszkanie przed powrotem karaluchów domowych

Jeżeli problem z karaczanami dotyka mieszkańców bloku, dobrze byłoby zapytać najbliższych sąsiadów, czy problem z tymi owadami występuje także w ich mieszkaniu. Jeżeli ciężko to ustalić, wówczas należy zabezpieczyć wszelkie szczeliny wokół okien. Warto też zamontować siatki na insekty w oknach i otworach wentylacyjnych. Należy: dbać o czystość blatów – dokładne sprzątanie z okruchów, nie pozostawiać jedzenia na noc, oczyszczać zlewy z resztek jedzenia i często wyrzucać śmieci. Na początku identyfikacja obecności tych owadów w domu może nie być taka prosta, gdyż są aktywne nocą. Jednak karaluch domowy lubi wilgotne miejsca, dlatego w pierwszej kolejności należy je sprawdzić.